آشنایی با سبزی گشنیز و فواید آن

گشنیز گیاهی است که به‌طور گسترده در جهان به‌عنوان ادویه و چاشنی یا برای تزئین بشقاب غذا از آن استفاده می‌شود. نام علمی آن، کوریاندروم ساتیوُم ال (Coriandrum sativum L) است. برگ‌های گشنیز عطر خوش و آشنایی دارند و معمولا به‌صورت خام یا خشک‌شده در آشپزی استفاده می‌شوند.

ارزش تغذیه‌ای گشنیز

نباید فکر کنید که گشنیز فقط برای تزیین غذاها کاربرد دارد. اکثر مردم نمی‌دانند گشنیز دارای ۱۱ ماده از روغن‌های اسانسی، ۶ نوع اسید (شامل آسکوربیک اسید یا همان ویتامین C)، مواد معدنی و ویتامین‌هایی است که هرکدام از آنها خواص بسیاری دارند و به دلیل همین ناآگاهی بعد از اینکه غذایشان را میل کردند برگ‌های گشنیزی را که برای تزیین غذا از آن استفاده شده بود درون سطل زباله می‌ریزند.

برای شناخت بیشتر مهم ترین خواص گشنیز در ادامه با ما همراه باشید.

کاهش التهابات پوستی

گشنیز حاوی سینئول و اسید لینولئیک است؛ سینئول یکی از ۱۱ ترکیب موجود در روغن‌های اسانسی است. این دو ماده دارای خواص ضدسرطانی و ضدروماتیسمی هستند و تورم ناشی از این بیماری‌ها را کاهش می‌دهند. گشنیز همچنین تاحدودی برای سایر تورم‌ها، نظیر تورم ناشی از نارسایی کلیه یا کم خونی نیز مؤثر است، زیرا بعضی از مواد آن مدر هستند و باعث آزاد شدن آب اضافی بدن می‌شوند. کاهش التهابات پوستی، منجر به کاهش ناراحتی‌ها و بهبود ظاهر پوست می‌شود.

درمان بیماری‌های پوستی

خواص ضدعفونی کننده، ضدقارچی و آنتی اکسیدانی گشنیز، برای درمان بیماری‌های پوستی مانند اگزما، خشکی پوست و عفونت‌های قارچی مناسب است.

کاهش کلسترول

اسیدهای موجود در گشنیز، مانند اسید لینولئیک، اسید اولئیک، اسید پالمیتیک، اسید استئاریک و اسید آسکوربیک (ویتامین C) در کاهش میزان کلسترول خون بسیار مؤثرند و همچنین باعث کاهش میزان کلسترول بد (LDL) در عروق خونی و رگ‌ها می‌شوند. سطح بالای LDL در خون می‌تواند منجر به مسائل جدی قلبی-عروقی مانند آترواسکلروز (تصلب شرایین‌)، حملات قلبی و سکته مغزی شود. مهم‌تر از همه، این گیاه باعث افزایش سطح کلسترول خوب (HDL) می‌شود، HDL از به وجودآمدن برخی شرایط خطرناک برای انسان جلوگیری می‌کند.

درمان اسهال

ترکیبات روغن‌های اسانسی موجود در گشنیز مانند بورنئول و لینالول، به گوارش، عملکرد مناسب کبد و ارتباط روده‌ها کمک می‌کند و باعث کاهش اسهال می‌شود. از آنجایی سینئول، بورنئول، لیمونن، آلفا-پینن و بتا-فلاندرن دارای اثرات ضد باکتری هستند، گشنیز در درمان اسهال ناشی از میکروب‌ها و قارچ‌ها نیز، مفید است.
خواص گشنیز همچنین برای جلوگیری از تهوع، استفراغ و بیماری‌های معده، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه، غنی از مواد زیست-فعال است و به همین دلیل همیشه خواص جدیدی از آن کشف می‌شود.

علاوه بر این خواص بهداشتی، برگ‌های گشنیز تازه، پیش‌غذای مناسبی برای آماده کردن روده، برای یک وعده‌ی غذایی حسابی است.1

خواص ضد سرطانی

گشنیز یک سبزی ضد سرطان می باشد که برای سلامت بدن مفید است. آنتی اکسیدان های موجود در گشنیز دارای ویتامین سی ، ای ، اسید کافئیک ، فرولیک ، کامفرول می باشد که برای جلوگیری از سرطان مفید است. این سبزی باعث کاهش استرس در بدن می شود.

آنتی بیوتیک طبیعی

یکی دیگر از خواص گشنیز این است که می تواند با مشکلات گوارشی مبارزه کند ، بیماری های گوارشی مانند اسهال که به دلیل باکتری ایجاد می شود با گشنیز از بین می روند ، چرا که گشنیز دارای یک آنتی بیوتیک عالی می باشد.

گشنیز یک آنتی بیوتیک طبیعی بوده که باعث می شود تا بیماری های التهاب معده، سرخک، هموروئید، سرگیجه، آنفولانزا، فشار خون بالا، التهاب سینه، استفراغ و ناتوانی جنسی درمان شود. اگر می خواهید یک آنتی بیوتیک طبیعی داشته باشید گشنیز بخورید.

خواص ضد باکتریایی و ضد عفونی کنندگی

در این سبزی معطر سینئول به وفور یافت می شود ، این ماده برای درمان التهاب پوست و دیگر مشکلات پوستی بسیار مفید است. خواص ضدالتهابی گشنیز باعث می شود تا میکروب های بدن از بین رفته و عفونت های قارچی درمان شود. گشنیز دارای خواص ضدباکتری و ضدعفونی می باشد. آنتی اکسیدان های موجود در این سبزی باعث کاهش مشکلات پوستی می شود.

پیشگیری از کم خونی

گشنیز دارای آهن می باشد ، این امر باعث می شود تا بیماران مبتلا به کم خونی از این سبزی عالی استفاده کنند. همچنین گشنیز باعث می شود تا مشکلات تنفسی و تنگی نفس درمان شود. آهن موجود در این سبزی برای حفظ سلامت استخوان ها موثر است.

خواص گشنیز برای دهان

گشنیز دارای سیترونلول می باشد باعث می شود تا عفونت های دهانی را درمان کند. گشنیز باعث می شود تا زخم های دهانی به سرعت بهبود پیدا کند. همچنین برای کاهش بوی بدن دهان می توان از گشنیز کمک گرفت ، گشنیز به عنوان یک سبزی معطر باعث می شود تا در ساخت خمیر دندان ها استفاده شود.

افزایش بینایی چشم

گشنیز دارای بتاکاروتن و آنتی اکسیدان می باشد که باعث افزایش بینایی می شود. برای جلوگیری از بیماری های چشمی مانند آب مروارید گشنیز میل کنید.

سلامت استخوان ها

ویتامین کا موجود در این سبزی باعث می شود تا سلامت استخوان ها تضمین شده و مانع از یخ زدگی استخوان ها می شود.

شادابی و درمان افسردگی

گشنیز دارای ماده ای به نام کامفرول می باشد که باعث تولید بیشتر هورمون سروتونین و دوپامین می شود. این دو ماده تولید شده در بدن باعث شادی شده و با افسردگی مقابله می کند.

آرامش اعصاب و درمان بی خوابی

از گشنیز می توان برای جلوگیری از بی خوابی استفاده نمود ، گشنیز باعث آرامش اعصاب می شود.2

سرشار از آنتی اکسیدان ها

گشنیز حاوی چندین آنتی اکسیدان است که از آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری می کند و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند، آنتی اکسیدان های موجود در گشنیز به کاهش علائم التهابو تورم در بدن بسیار کمک میکند.

آنتی اکسیدان های موجود در سبزی گشنیز  شامل ترپینن ،کوئرستین و توکوفرول ها هستند که ممکن است اثرات ضد سرطان ، تقویت کننده سیستم ایمنی و محافظت کننده عصبی داشته باشند.

یک مطالعه لوله آزمایش نشان داد که آنتی اکسیدان های موجود در عصاره گشنیز باعث کاهش التهاب شده و رشد سلول های سرطانی ریه ، پروستات ، پستان و روده بزرگ را کند می کند.

به سلامت قلب کمک میکند

طی مطالعات و تحقیقات آزمایشگاهی انجام شده نشان می دهد که گشنیز ممکن است عوامل خطر بیماری قلبی مانند فشار خون بالا و سطح کلسترول LDL (بد) را کاهش دهد. به نظر می رسد عصاره گشنیز به عنوان یک ادرار آور عمل می کند و به بدن شما کمک می کند سدیم و آب اضافی را برطرف کند. این ممکن است فشار خون شما را کاهش دهد.

برخی تحقیقات نشان می دهد گشنیز ممکن است به کاهش کلسترول نیز کمک کند. یک مطالعه نشان داد که موش هایی که به تخم گشنیز داده می شوند ، کاهش معنی داری در کلسترول LDL (بد) و افزایش کلسترول HDL (خوب) را تجربه کرده اند.

علاوه بر این ، بسیاری از مردم متوجه می شوند که خوردن گیاهان تند و ادویه مانند گشنیز به آنها کمک می کند تا میزان سدیم خود را کاهش دهند ، که این ممکن است سلامت قلب را بهبود بخشد .

در کشور هایی که مقادیر زیادی گشنیز مصرف می کنند، در میان سایر ادویه ها، میزان ابتلا به بیماری های قلبی پایین تر است – به ویژه در مقایسه با افرادی که در رژیم غذایی غربی قرار دارند ، نمک و شکر بیشتری را مصرف می کند.

محافظت از مغز

سیاری از بیماری های مغزی ، از جمله پارکینسون ، آلزایمر و اسکلروز متعدد ، با التهاب همراه هستندخواص ضد التهابی گشنیز ممکن است در برابر این بیماری ها محافظت کند.

یک مطالعه موش نشان داد که عصاره گشنیز در برابر صدمات سلول عصبی به دنبال تشنج ناشی از دارو که احتمالاً به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی آن است ، محافظت می شود. گشنیز باعث بهبود حافظه می شود و نشان می دهد که این گیاه ممکن است برنامه هایی برای بیماری آلزایمر داشته باشد.

گشنیز همچنین ممکن است به مدیریت اضطراب کمک کند.مطالعات حیوانی نشان می دهد که عصاره گشنیز تقریباً به اندازه دیازپام ، یک داروی اضطراب شایع در کاهش علائم این بیماری مؤثر است.

هضم و سلامت روده

روغن حاصل از تخم گشنیز ممکن است باعث تسریع و ترویج هضم سالم شود.

یک مطالعه ۸ هفته ای در ۳۲ نفر مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نشان داد که ۳۰ قطره از داروهای گیاهی حاوی گشنیز که روزانه سه بار مصرف می شود ، درد و شکم و ناراحتی شکم را در مقایسه با گروه دارونما کاهش می دهد.

عصاره گشنیز به عنوان یک محرک اشتها در طب سنتی ایران استفاده می شود. یک مطالعه موش اشاره کرد که باعث افزایش اشتها ، در مقایسه با موشهای شاهد که به آنها آب داده می شود یا چیزی نیست.

گشنیز پنی سیلین طبیعی

گشنیز حاوی ترکیبات ضد میکروبی است که ممکن است به مبارزه با برخی عفونت ها و بیماری های ناشی از مواد غذایی کمک کند .

ترکیبی از گشنیز ، ممکن است با باکتری هایی مثل سالمونلا مبارزه کند ، که می تواند باعث مسمومیت غذایی با تهدید کننده زندگی شود و سالانه ۱.۲ میلیون نفر در آمریکا را تحت تأثیر قرار دهد.

علاوه بر این ، یک مطالعه لوله آزمایش نشان داد که بذر گشنیز از میان چندین ادویه جات هندی است که می تواند با باکتری های مسئول عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) را ازبین ببرد.

مطالعات دیگر حاکی است که روغن گشنیز به دلیل توانایی آن در مبارزه با بیماریهای ناشی از غذا و عفونت های ناشی از بیمارستان باید در فرمولاسیون ضد باکتریایی استفاده شود.


پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.parsiday.com
3.www.limootop.com